İklim Değişikliğinin Gelir Düzeyi Düşük Ülkelerdeki Çocuk Gelişimi Üzerindeki Etkileri

17 Temmuz 2019 İklim Değişikliğinin Gelir Düzeyi Düşük Ülkelerdeki Çocuk Gelişimi Üzerindeki Etkileri

İklim değişikliği birçok bilim insanı ve otorite tarafından içinde bulunduğumuz yüzyılın en önemli problemleri arasında gösteriliyor. Eğer önlem alınmazsa nadir görünen iklim olayları giderek alışıldık olması, atmosferin sıcaklığında artış, vb. değişiklikler öngörülüyor. İklim değişikliği etkileri tüm dünyada aynı şekilde görülmeyebilir. Bazı bölgelerde aşırı yağış ve sel olayları görülürken, bazı bölgelerde kuraklık görülebilir. Peki, bunlar neden bu kadar büyük bir problem teşkil ediyor? Bu sorunun birden çok sebebi var fakat en önemlisi insan sağlığına olan etkisi. Bu yazıda iklim değişikliğinin çocukların sağlığı üzerindeki etkisini inceleyeceğiz.

İklim değişikliğinin oluşumda çok da etkisi olmayan ve belki de bu problemi çözecek olan neslin fertleri olan günümüz çocukları iklim değişikliğinden en çok etkilenenler olması ironik. Çocuklar yetişkinlere oranla çevresel etkenlere karşı daha hassas. Bu hassaslık çocukların fizyolojik olarak daha az güçlü olmasından kaynaklanıyor. Çocuklar arasında iklim değişikliğinden en çok etkilenen grup ise daha fakir ülkede yaşayan çocuklar. Geliri düşük olan ülkeler genellikle sıcak iklimlerde bulunuyor ve çoğu ailenin geçim kaynağı tarım. Soğuk bir iklimde bulanan bir ülke havadaki sıcaklık artışını daha kolay tolere edebilir. Mesela bundan kırk yıl önce Avrupa’nın kuzeyi ve Kanada tarım için çok uygun olmayan bölgelerdi fakat günümüzde küresel iklim değişikli sayesinde bazı tarım ürünleri ekonomilerinin bir parçası. Fakir ülkelerde yaşanan sel ve ya kuraklıklarda hasatta önemli kayıplar yaşanmakta. Ailelerin ekonomik ve besin kaynaklarının tarım dayandığı düşünülürse bu onlar için gerçekten zor bir durum. Dahası gelişmiş bankacılık sistemleri olmamasından dolayı birçok ülkede tarım kredisi bulunamayabiliyor. Çocukların yeterli beslenememesi gelişimlerini etkileyen önemli bir faktör. Ekonomik sıkıntılar ise çocuğun sağlık ve eğitim imkânlarına ulaşımını kısıtlamakta. Bir diğer önemli etken ise geliri yüksek olmayan ülkelerin genellikle sağlık sistemleri çok gelişmiş değil. Bu da sağlık problemleriyle baş etmelerinde güçlükler çıkarıyor.

Geliri düşük olarak nitelendirdiğimiz Afrika ve Güneydoğu Asya bölgelerindeki 5 yaşının altında gerçekleşen ölüm sebeplerine yakından bakalım. Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre Afrika’daki ilk üç sebep; alt solunum yolu enfeksiyonu (%15,9), sıtma (%14,7), gelişimini tamamlamadan gerçekleşen doğum(%12,3). Güneydoğu Asya’ya bakarsak; gelişimini tamamlamadan gerçekleşen doğum (%25,2), alt solunum yolu enfeksiyonu (%14,1),doğumda gerçekleşen boğulma ve doğum travması(%11,4).

Bu sebeplere baktığımızda çoğunun kaynağı yeterli beslenememek ve ya salgınlar. Doğal felaketlerin artması tarımın ürünlerinin daha çok etkilenmesi, ailelerin ekonomilerinin kötüye gitmesi, besine ulaşımlarının azalması ve dolayısıyla sağlık problemlerinin görülme sıklığının artması anlamına gelmektedir. Çocuklar hayatta kalmayı başarsalar bile çocuklukta iyi beslenememe ve ya geçirilen rahatsızlıklar gençlik ve yetişkinlik hayatlarını etkileyebiliyor. İleride yaşanacak farklı sağlık problemlerine sebebiyet verebiliyor.

Bunların yanında hava kirliliği ve iklim değişikliğine bağlı göç gibi çocukların hem fiziksel hem psikolojik sağlığını etkileyen fakat bu yazıda bahsetmediğimiz başka etkenler de mevcut. Peki, bunların önüne nasıl geçilebilir? Enerji ihtiyacımızı daha akıllıca karşımamıza yarayacak inovasyonlar, bahsettiğimiz ülkeler için iklimden daha az etkilenen ekonomik kaynaklar yaratmak çözüm olabilir. Fakat her zaman teoride bulunan çözümleri gerçek hayata geçirmek kolay olmuyor özellikle Dünya’da iklim değişikliği gibi bilimsel gerçeklere dayanan gerçekleri inkâr eden politik liderlere sahipken. Bundan dolayı kişisel ve toplumsal olarak bilinçlenmek ve seçimlerimizi bu doğrultuda yapmak da önemli bir adım.

Kaynak:
-Rema Hanna, Paulina Oliva, The Future of Children, Volume 26, Number 1, Spring 2016, pp. 115-132 (Article)