04 Şubat 2022 İklim Değişikliği ve Ağaçlar
İklim değişikliğinden dolaylı olarak ağaçlar da etkilenmektedir. Örneğin; bölgesel ortalama sıcaklık artışı ağaç kabuğunda yaşayan kabuk böceği populasyonunun artmasına neden olarak ağaçların ölmesine yol açabilmektedir (Pureswaran vd., 2018 ; Raffa vd., 2008 ; Raffa vd., 2015). Sıcaklık artışları bu tür böceklerin alansal yayılışına ve bölgelerinde değişikliklere neden olmaktadır. Örneğin; Kış sıcaklık ortalamalarının yükselmesine bağlı ABD’de güney çam böceği kuzeye doğru yayılma göstermektedir (Pureswaran vd., 2018 ; Tan vd., 2007 ; Ungerer vd., 1999). İklim değişikliğiyle beraber 30 cm çapından büyük ağaçların sayısında azalma beklenmektedir (Albrich vd., 2020). Ortalama sıcaklık artışları, kuraklıklar, bağıl nem ve yağış rejimindeki değişimler orman yangınlarının artmasına neden olmaktadır (Sarris vd., 2014). Akdeniz Havzası’nda orman yangınlarının sıklığında artış beklenmektedir (Sarris vd., 2014).
İklim değişikliği ağaçları olumsuz etkilerken ağaçlar iklim değişikliğine direnmektedir. Küresel ortalama sıcaklık artışının ana nedeni atmosfere salınan antropojenik sera gazlarıdır. İnsan faaliyetleri dışında solunum, yanardağ patlamaları gibi doğal yollarla da atmosfere karbondioksit salınmaktadır. Karbon yutakları olarak adlandırılan toprak, ağaçlar ve okyanuslar atmosferde bulunan karbonu kullanarak karbon dengesini sağlamaktadır. Ancak, yeryüzünde bulunan karbon yutağı kaynakları atmosferde artan antropojenik kaynaklı sera gazlarını depolamaya yetmediği için küresel ortalama sıcaklıklarda artış görülmektedir.
Referanslar
Albrich, K., Rammer, W., & Seidl, R. (2020). Climate change causes critical transitions and irreversible alterations of mountain forests. Global change biology, 26(7), 4013-4027.
Pureswaran, D. S., Roques, A., & Battisti, A. (2018). Forest insects and climate change. Current Forestry Reports, 4(2), 35-50.
Raffa, K. F., Aukema, B. H., Bentz, B. J., Carroll, A. L., Hicke, J. A., Turner, M. G., & Romme, W. H. (2008). Cross-scale drivers of natural disturbances prone to anthropogenic amplification: the dynamics of bark beetle eruptions. Bioscience, 58(6), 501-517.
Raffa, K. F., Aukema, B. H., Bentz, B. J., Carroll, A. L., Hicke, J. A., & Kolb, T. E. (2015). Responses of tree-killing bark beetles to a changing climate. Climate change and insect pests, 7, 173-201.
Sarris, D., Christopoulou, A., Angelonidi, E., Koutsias, N., Fulé, P. Z., & Arianoutsou, M. (2014). Increasing extremes of heat and drought associated with recent severe wildfires in southern Greece. Regional environmental change, 14(3), 1257-1268.
Trân, J. K., Ylioja, T., Billings, R. F., Régnière, J., & Ayres, M. P. (2007). Impact of minimum winter temperatures on the population dynamics of Dendroctonus frontalis. Ecological Applications, 17(3), 882-899.
Ungerer, M. J., Ayres, M. P., & Lombardero, M. J. (1999). Climate and the northern distribution limits of Dendroctonus frontalis Zimmermann (Coleoptera: Scolytidae). Journal of Biogeography, 26(6), 1133-1145.